Εισηγήσεις σεμιναρίου

https://sites.google.com/site/senariabepipedoy/

Διδακτικός Σχεδιασμός και Τ.Π.Ε.

Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2015

Ταξιδεύοντας στα μονοπάτια του Ληλάντιου πεδίου

ΤΙΤΛΟΣ :<<Ταξιδεύοντας στα μονοπάτια του Ληλάντιου πεδίου >>.

 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ:
Δημιουργός: Μαρία Σμιγάδη ,δασκάλα Π.Ε.70 ,5o Δημοτικό Σχολείο Χαλκίδας ,ΣΤ τάξη.

Γνωστική περιοχή :Το σενάριο αφορά στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας ,της Ε’ τάξης ,ενότητα 13  “Κατασκευές”.

Θέμα : Ταξιδεύοντας στα μονοπάτια του Ληλάντιου πεδίου .
Το θέμα ανταποκρίνεται στους στόχους που ορίζει το Α.Π.Σ. και το Δ.Ε.Π.Π.Σ. ,καθώς ο βασικός άξονας του σεναρίου αντιστοιχεί στη διδακτική ενότητα 13 του σχολικού εγχειριδίου της Γλώσσας της Ε’ τάξης του Δημοτικού σχολείου με προέκταση στο χώρο του Ληλάντιου πεδίου.

 ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
 Καινοτομίες :
v  Το συγκεκριμένο θέμα προσεγγίζεται με τη χρήση προτζέκτορα  σε συνδυασμό με τη χρήση Η/Υ , τόσο στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου ,όσο και στην αίθουσα διδασκαλίας .
v  Θα γίνει χρήση των ΤΠΕ (Microsoft Word ,Excel ,Power point ,Google Earth, Ιδεοκατασκευές, Διαδίκτυο, Λογισμικό Γλώσσας Ε’-ΣΤ’, Λογισμικό Μουσική ς Α’-ΣΤ,Hot Potatoes,Inspiration,βίντεο, κλπ.), ώστε να τροφοδοτηθεί κατάλληλα και να ενισχυθεί η μαθησιακή διαδικασία.
v   Συγκεκριμένα με τη χρήση του επεξεργαστή κειμένου MS Wordοι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να παράξουν κείμενα ,να τα εμπλουτίσουν με εικόνες ,ήχο ,βίντεο ,σύμβολα και υπερσυνδέσεις μετατρέποντάς τα σε πολυτροπικά κείμενα ,και έτσι να αντιληφθούν το νέο τρόπο γραφής που τους παρέχουν οι νέες τεχνολογίες.
v  Τα λογιστικά φύλλα MS Excel δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να οργανώσουν και να επεξεργαστούν τις πληροφορίες και τα δεδομένα και να τα τακτοποιήσουν σε πίνακες.
v  Το λογισμικό παρουσίασης  Power point είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που τραβά την προσοχή των μαθητών κυρίως με τη χρήση πολλαπλών τρόπων αναπαράστασης (εικόνα, ήχος ,κίνηση)  και εστιάζει σε συγκεκριμένα σημεία που έχουν επιλεγεί .
v  Η πλοήγηση των μαθητών στο  διαδίκτυο θα χρησιμοποιηθεί για την αναζήτηση πληροφοριών και πηγών έτσι ώστε μέσω της διαδικτυακής επαφής να αναπτύξουν την κριτική και δημιουργική τους σκέψη.
v  Το Google earth είναι ένα πρόγραμμα γραφικής απεικόνισης της γης που δίνει την δυνατότητα στους μαθητές να εστιάσουν στις κατασκευές του Ληλάντιου πεδίου, να τις παρατηρήσουν σε τρισδιάστατη απεικόνιση και να τις συγκρίνουν με άλλες αντίστοιχες που υπάρχουν στην χώρα μας ή και στο εξωτερικό.
v  Με το λογισμικό της Γλώσσας Ε΄-ΣΤ΄ του Παιδαγωγικού Iνστιτούτου οι μαθητές θα ασχοληθούν με ασκήσεις συντακτικής ανάλυσης και ειδικότερα με την εύρεση του ρήματος μιας πρότασης ,του υποκειμένου ,του αντικειμένου ή του κατηγορούμενου .
v  Η χρήση του λογισμικού της Μουσικής Α΄-ΣΤ΄ του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου θα βοηθήσει τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με ηχητικό υλικό παραδοσιακής μουσικής (ακριτικών τραγουδιών) ,έτσι ώστε να οδηγηθούν σε βαθύτερη και πολύπλευρη γνώση της περιοχής τους κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας .
v  Με το λογισμικό Tux paint θα ζωγραφίσουν πύργους σε υπολογιστικό περιβάλλον, κάτι που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον τους και θα αναπτύξει την δημιουργικότητα τους.
v  Με την βοήθεια των Ιδεοκατασκευών οι μαθητές της τάξης θα συντάξουν ένα κείμενο πολυτροπικό, εμπλουτίζοντας τις δεξιότητες οργάνωσης και σχεδίασης των γνώσεών τους.
v  Με το λογισμικό Inspiration θα δημιουργηθεί ο εννοιολογικός χάρτης του περιεχομένου του σεναρίου.
v  Θα χρησιμοποιηθούν λογοτεχνικά κείμενα και ποιήματα, δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές να ταξιδέψουν πίσω στον χρόνο μέσα από την μαγεία της λογοτεχνίας , αναπτύσσοντας ταυτόχρονα την φιλαναγνωσία ως στάση ζωής .
v  Θα δοθούν φύλλα εργασίας που θα αφορούν στη γραμματική και στο συντακτικό της ενότητας σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα.
v  Θα γίνει διαθεματική προσέγγιση του θέματος και θα συνδεθεί με τα Εικαστικά (κατασκευή πύργου), τα Μαθηματικά (9ο Φ.Ε.), τη Γεωγραφία (δέλτα Λήλαντα ποταμού), την Ιστορία (Ενετοκρατία στην Εύβοια) και τη Μουσική (ακριτικά τραγούδια και ύμνοι) .

Προστιθέμενη αξία:

Η χρήση όλων των παραπάνω καινοτομιών θεωρείται απαραίτητη από τους μαθητές στην υλοποίηση του συγκεκριμένου σεναρίου διδασκαλίας, γιατί μέσα από αυτές:

v  Οι μαθητές προσεγγίζουν την γνώση μέσα σε ένα πολυμεσικό περιβάλλον, ξεχνώντας το μολύβι και το τετράδιο.
v  Έρχονται σε επαφή με τον τόπο τους, την ιστορία του και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα μέσω των δυνατοτήτων που τους προσφέρει η χρήση των Τ.Π.Ε.
v  Θα συγκινηθούν, θα προβληματιστούν και θα εκφραστούν μέσα σε ένα υπολογιστικό περιβάλλον που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον τους.
v  Θα δράσουν κυρίως ομαδικά και συνεργατικά με αποτέλεσμα και οι πιο αδρανείς μαθητές να κινητοποιηθούν και να δραστηριοποιηθούν μέσα στα πλαίσια της ομάδας τους. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται όχι μόνο η συνεργατική μάθηση αλλά και η αλληλοδιδακτική των ομάδων και, κατόπιν, του συνόλου. (Βακαλούδη Α.2003)
v  Οι μαθητές έτσι εμπλέκονται στην μαθησιακή διαδικασία φυσικά και εκπαιδεύονται να επεξεργάζονται στοιχεία ,να τα αναλύουν αλλά και να τα συνθέτουν. Επίσης ενεργοποιούν την κριτική τους ικανότητα, αφού μέσα από την πληθώρα πληροφοριών του διαδικτύου πρέπει να επιλέξουν τις πιο κατάλληλες κάθε φορά.
v  Μαθαίνουν να σέβονται τις απόψεις των συμμαθητών τους, να κάνουν διάλογο, να δρουν συλλογικά και συνεργατικά και να στηρίζουν τη γνώμη τους με επιχειρήματα.
v  Τελικός σκοπός άλλωστε αυτού του σεναρίου είναι οι μαθητές να αγαπήσουν το σχολείο και να αφεθούν απερίσπαστοι στο ταξίδι της γνώσης, μέσα σε ένα υποστηρικτικό και ανατροφοδοτικό περιβάλλον που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες.

Γνωστικά – Διδακτικά προβλήματα

v  Ο διαφορετικός βαθμός εξοικείωσης των μαθητών με την πληκτρολόγηση κειμένου, μπορεί να οδηγήσει σε απόκλιση από το χρονικό σχεδιασμό κάποιων δραστηριοτήτων.
v  Οι μαθητές δεν γνωρίζουν το ίδιο καλά τα λογισμικά που χρησιμοποιούνται κατά την διδασκαλία ,με αποτέλεσμα να υπάρξει πρόβλημα συντονισμού των ομάδων.
v  Οι ασκήσεις ανοικτού τύπου ίσως δυσκολέψουν τους πιο αδύναμους μαθητές, κυρίως στην παραγωγή γραπτού λόγου.
v  Η χρήση του ίδιου υπολογιστή αναγκαστικά από δύο μαθητές ίσως δημιουργήσει πρόβλημα στους πιο ήπιους χαρακτήρες, αφού υπάρχει κίνδυνος κάποιοι να μονοπωλήσουν τη χρήση του.
v  Τέλος το διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο των μαθητών και οι δεξιότητες που διαθέτουν είναι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπ΄ όψη κατά την σύσταση των ομάδων αλλά και την λειτουργία τους.

Επομένως η εκπαιδευτικός πρέπει να έχει ένα ρόλο υποστηρικτικό, συμβουλευτικό και προτρεπτικό για να ξεπεραστούν όποιες δυσκολίες παρουσιαστούν και οι μαθητές να αισθάνονται ασφαλείς. Για αυτό πρέπει να δοθούν στην αρχή κάποιες εξηγήσεις για την χρήση των Η/Υ και των λογισμικών, για να υπάρχει μία βάση που θα μπορέσουν να δουλέψουν όλοι οι μαθητές ,διαχειριζόμενοι ορθολογικά τον χρόνο που τους αναλογεί στον ηλεκτρονικό υπολογιστή.
ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ:
v  Σε ποιους απευθύνεται: Το σενάριο απευθύνεται στους μαθητές της Ε΄ τάξης του Δημοτικού σχολείου. Με κάποιες διαφοροποιήσεις στα φύλλα εργασίας κυρίως ,μπορεί να εφαρμοστεί σε μαθητές της Δ΄ και ΣΤ΄ τάξης.

v  Χρόνος υλοποίησης: Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε δώδεκα διδακτικές ώρες.


v  Χώρος υλοποίησης: Οι μαθητές θα εργαστούν στην τάξη τους με φορητό Η/Υ  και τον προτζέκτορα αλλά και στο εργαστήριο πληροφορικής ,που διαθέτει 9 ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Επίσης θα επισκεφθούν το Ληλάντιο πεδίο.

v  Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: Οι μαθητές ως προς το γνωστικό αντικείμενο πρέπει να γνωρίζουν τους χρόνους και τις εγκλίσεις των ρημάτων, τη συντακτική και σημασιολογική σχέση Υποκειμένου-Ρήματος-Αντικειμένου, τη διάκριση μεταβατικού και αμετάβατου ρήματος ,την ενεργητική και την παθητική φωνή των ρημάτων, τα αριθμητικά επίθετα και να έχουν κατανοήσει τις οικογένειες των λέξεων.
Ως προς την χρήση των υπολογιστών οι μαθητές έχουν διδαχτεί το Word, το Excel, το Power Point, την πλοήγηση στο διαδίκτυο και επομένως εύκολα θα χρησιμοποιήσουν και τα εκπαιδευτικά λογισμικά.
v  Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία:

ü  9 Η/Υ
ü  Φορητός Η/Υ
ü  Προτζέκτορας
ü  Εκτυπωτής
ü  Ηχεία
ü  Λογισμικά γενικής χρήσης: Word, Excel, Power point, Google Earth.
ü  Λογισμικά διδακτικών αντικειμένων: Ιδεοκατασκευές ,Tux paint
ü  Λογισμικό γλώσσας Ε’ – ΣΤ’ , λογισμικό Μουσικής Α’-ΣΤ’
ü  Διαδικτυακές διευθύνσεις
ü  Φύλλα εργασίας
ü  Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή
ü  Ασύρματο internet
ü  Χάρτης

v  Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης: Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου οι 16 μαθητές της τάξης θα εργαστούν ατομικά, σε ζευγάρια, σε ομάδες των 4 ατόμων, αλλά και στο σύνολο της τάξης. Οι ατομικές εργασίες έχουν ως στόχο την εξοικείωση όλων των μαθητών με τον Η/Υ, την εφαρμογή της εξατομικευμένη διδασκαλίας και τέλος την αξιολόγηση του κάθε μαθητή. Για την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία επιλέγεται μικρός αριθμός ατόμων έτσι ώστε να υπάρχει επικοινωνία, συνεργασία και διάχυση της γνώσης. Η δασκάλα ορίζει την σύνθεση των ομάδων με τέτοιο τρόπο ώστε να κατανεμηθούν σωστά οι πιο ικανοί και οι λιγότερο ικανοί  μαθητές. «Ο εκπαιδευτικός λοιπόν δημιουργεί μέσα στην  τάξη μικρές ομοιογενείς και, ανομοιογενείς ομάδες, τα μέλη των οποίων, ανάλογα με τις επί μέρους διδακτικές επιδιώξεις και τις διαφοροποιήσεις στη φιλοσοφία των παιδαγωγών που τις προτείνουν ή τις εφαρμόζουν, αλληλοβοηθούνται, επιμερίζονται το έργο ή συνεργάζονται στενά σε ορισμένες ή σε όλες τις φάσεις της διδασκαλίας για την διεκπεραίωση των μαθησιακών δραστηριοτήτων. Πρόκειται για ευρύτερη ομάδα διδασκαλιών με αρκετές διαφοροποιήσεις μεταξύ τους, οι οποίες όμως έχουν ως κοινό τους στόχο ότι επιδιώκουν, στα πλαίσια των ομάδων, να διασφαλίσουν τα στοιχεία του θετικού κλίματος και των θετικών διαπροσωπικών σχέσεων, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν και να αυθεντικοποιήσουν την μαθητική συμμετοχή και γενικότερα, να διευρύνουν και να αναβαθμίσουν παιδευτική λειτουργία του σχολείου. Η αναβάθμιση  οφείλεται στο γεγονός  ότι η ομαδοκεντρική διδασκαλία δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στο πώς και στο τι θα μάθει ο μαθητής αλλά φροντίζει ταυτόχρονα για την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού, που προϋποθέτει  η αυτονομία του.» (Ματσαγγούρας, 1999).

Επιπλέον  οι Τ.Π.Ε. εμπλουτίζουν το παιδαγωγικό περιβάλλον, το κάνουν πιο ελκυστικό στους μαθητές καθώς σύμφωνα με τον Τριλιανό «Έτσι οι Η/Υ σήμερα παρέχουν επιπρόσθετους ή διαφορετικούς τρόπους παρουσίασης των πληροφοριών στους μαθητές, προσφέρουν απεριόριστο αριθμό ασκήσεων και πρακτικών εφαρμογών και δίνουν πολλές ευκαιρίες λύσης προβλημάτων μέσω της προσομοίωσης και της μελέτης περίπτωσης, βελτιώνουν την ικανότητα των μαθητών για έρευνα, τη δεξιότητα τους στο γράψιμο και καλλιεργούν τη δημιουργική σκέψη τους »  (Τριλιανός, 1998).

Η δασκάλα έχει καθοδηγητικό ρόλο, δίνει οδηγίες και κατευθύνσεις χωρίς όμως να επηρεάζει την ελεύθερη έκφραση των μαθητών. Συμβουλεύει και δίνει διευκρινήσεις ,παρακινώντας τα παιδιά στην ανακάλυψη της γνώσης. Είναι ενθαρρυντική όταν προκύπτουν δυσκολίες και αρωγός σε όλη την διαδικασία μάθησης.


ΣΤΟΧΟΙ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Ο βασικός στόχος του σεναρίου είναι οι μαθητές μέσω των Η/Υ και της χρήσης εκπαιδευτικών λογισμικών ,να γνωρίσουν καλύτερα την ευρύτερη περιοχή της Χαλκίδας κι ιδιαίτερα του Ληλάντιου και  την ιστορία του κατά τη Φραγκοκρατία ,μέσα από τις ανθρώπινες κατασκευές .Ειδικότερα :
v  Γνωστικοί στόχοι

Ø  Να έρθουν  σε επαφή με λογοτεχνικά κείμενα ( « Ο ιππότης της Λευτεριάς » ,κατά τη 2η διδακτική ώρα, « Ο ιππότης με τη σκουριασμένη πανοπλία » ,κατά την 7η διδακτική ώρα ).
Ø  Να ασχοληθούν με την ποίηση ( « Ο Ερωτόκριτος» ,κατά την 3η διδακτική ώρα).
Ø  Να καταστούν ικανοί στην περιγραφή προσώπων (1ο Φ.Ε.).
Ø  Να κατανοούν κείμενα λογοτεχνίας και να μάθουν να τα επεξεργάζονται περεταίρω (3ο Φ.Ε.,12ο Φ.Ε.).
Ø  Να αναγνωρίζουν την ενεργητική και την παθητική σύνταξη και να κάνουν τις αντίστοιχες μετατροπές (3ο Φ.Ε.,7ο Φ.Ε.).
Ø  Να εξοικειωθούν στη συντακτική δομή των προτάσεων και να αναγνωρίζουν συντακτικά τους βασικούς όρους μιας πρότασης (3ο Φ.Ε.,13ο Φ.Ε., λογισμικό Γλώσσας Π.Ι. Ε΄-ΣΤ΄).
Ø  Να εντοπίζουν τα βασικά σχήματα λόγου (5ο Φ.Ε.).
Ø  Να διακρίνουν τα μεταβατικά και τα αμετάβατα ρήματα (3ο Φ.Ε.).
Ø  Να  αναγνωρίζουν τις αναφορικές προτάσεις(12ο Φ.Ε.) .
Ø  Να εξασκηθούν στη συνοπτική προστακτική(14ο Φ.Ε.) .
Ø  Να χρησιμοποιούν σωστά τα ρήματα σε –λλω σε όλους τους χρόνους .
Ø  Να εμπεδώσουν τα αριθμητικά (13ο Φ.Ε.).
Ø  Να μάθουν να συντάσσουν επίσημη επιστολή (16ο Φ.Ε.) .

v  Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων

Ø  Να αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης και επικοινωνίας, μέσα από ομαδικές εργασίες (8ο ΦΕ. ,15ο ΦΕ.,16ο Φ.Ε. ).
Ø  Να ασκηθούν στη διερευνητική μάθηση με την αναζήτηση πηγών στο διαδίκτυο( βιογραφικά σημειώματα ,ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού ,ιστοσελίδες με υγρότοπους της Εύβοιας ).
Ø  Να παράγουν γραπτό λόγο (1ο Φ.Ε. «Περιγραφή Λικάριου» ,4ο Φ.Ε. «Να δώσουν ένα δικό τους τέλος στην ιστορία του Λικάριου»,15ο Φ.Ε. «Καταγραφή προτάσεων για το Λήλαντα» ,16ο Φ.Ε. «Επιστολή στο Δήμαρχο Χαλκιδέων»
Ø  Να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη με τις ερωτήσεις κατανόησης και κρίσης (3ο Φ.Ε. ,5ο Φ.Ε. ,12ο Φ.Ε. )
Ø  Να προβληματίζονται και να αναπτύσσουν επιχειρηματολογία (8ο Φ.Ε. ,15ο Φ.Ε. ,16ο Φ.Ε.)
Ø  Να καλλιεργήσουν τη δημιουργική τους σκέψη και φαντασία (1ο Φ.Ε. ,2ο Φ.Ε. , 4ο Φ.Ε. ,δημιουργία κολάζ για το ποτάμι ,δημιουργία πύργου ) .
Ø  Να υπολογίζουν εμβαδά και να κάνουν μετατροπές στις μονάδες εμβαδών(9ο Φ.Ε.)


v  Στόχοι σε επίπεδο στάσεων

Ø  Να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους και την αυτοπεποίθησή τους ,(μέσα από το σύνολο των δραστηριοτήτων).
Ø  Μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες να εκτιμήσουν τη δύναμη της ομάδας και της συνεργασίας,(1ο Φ.Ε.,3ο Φ.Ε.,6ο Φ.Ε.,8ο Φ.Ε.,15ο Φ.Ε.,16ο Φ.Ε.,  ασκήσεις λογισμικού Γλώσσας  Π.Ι. Ε.΄-ΣΤ΄, δημιουργία κολάζ).
Ø  Να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους( 1ο Φ.Ε. ,2ο Φ.Ε. , 4ο Φ.Ε. ,δημιουργία κολάζ για το ποτάμι ,δημιουργία πύργου ) .
Ø  Να σέβονται και να προστατεύουν την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου τους (8ο Φ.Ε. ).
Ø  Να ενδιαφέρονται και να προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον .(15ο Φ.Ε. ,16ο Φ.Ε. ).
Ø  Να γνωρίσουν και να αγαπήσουν βαθύτερα και ουσιαστικότερα τον τόπο τους, (μέσα από το σύνολο των  δραστηριοτήτων

v  Στόχοι ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε.

Ø  Να αξιοποιήσουν τη χρήση του επεξεργαστή κειμένου
Ø  Να εξοικειωθούν με τη χρήση των λογισμικών :Hot Potatoes , MS Excel ,                         Tux Paint ,Ιδεοκατασκευών ,Γλώσσας Ε΄-ΣΤ’ του Π.Ι., Μουσικής  του Π.Ι., Google Earth ,Inspiration.
Ø  Να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο (Wikipedia ,ιστοσελίδες ).
Ø  Να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στους Η/Υ ως περιβάλλον εργασίας και μάθησης  αλλά και ως μέσο απ’ όπου μπορούν να αντλήσουν  πληροφορίες  και ευχαρίστηση.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ  
v  1η Διδακτική ώρα «Ο Λικάριος»
Με την τάξη μου αναζητούσαμε βιβλία στην παλιά,ξεχασμένη ,ξύλινη βιβλιοθήκη του σχολείου μας, που βρίσκεται μέσα σε μια αποθήκη .Φυλλομετρούσαμε τα σκονισμένα  βιβλία ,ελπίζοντας ότι θα βρούμε κάτι συναρπαστικό που θα έχει σχέση με τις κατασκευές του Ληλάντιου Πεδίου και ειδικότερα με τους πύργους και το Καστέλι .Και πράγματι σταθήκαμε τυχεροί .Ένα παμπάλαιο δερματόδετο βιβλίο, που ήταν κρυμμένο σε μια εσοχή ,μας έκοψε την ανάσα .Σκουπίσαμε προσεκτικά το χοντρό εξώφυλλό του ,μα ο τίτλος του δεν διακρινόταν. Γεμάτοι περιέργεια το ανοίξαμε και ξαφνικά παρουσιάστηκε μπροστά μας ένας …ιππότης , ένας όμορφος  ιππότης με την πανοπλία του,να μας γνέφει .Χωρίς να φοβηθούμε τον ρωτήσαμε ποιος ήταν και τι ήθελε από εμάς .Μας αποκάλυψε ότι λεγόταν «Ιππότης της λευτεριάς» και ότι θα γαλήνευε η ψυχή του, αν προσπαθούσαμε να βρούμε στοιχεία για την ζωή του και τη δράση του . Εμείς του το υποσχεθήκαμε και ξαφνικά …χάθηκε μέσα στις σελίδες του βιβλίου Ξαφνιασμένοι από αυτό το περιστατικό αποφασίσαμε να τοποθετήσουμε το βιβλίο ξανά στη θέση του και συμφωνήσαμε να εκπληρώσουμε την επιθυμία του .Μα ποιος να ήταν άραγε αυτός  ο ιππότης ;
Η 1η διδακτική ώρα πραγματοποιείται στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου , όπου γίνεται προβολή του power point  με τον ιππότη Λικάριο ,που θα γίνει ο συνοδοιπόρος μας σε αυτή την αναζήτηση .Οι μαθητές καλούνται να συμπληρώσουν σε δυάδα το 1ο Φύλλο Εργασίας ,που περιέχει την περιγραφή του Λικάριου, χρησιμοποιώντας το λογισμικό Ιδεοκατασκευές. Γράφουν το όνομά τους  και ακολουθώντας τα βήματα που τους δίνονται από το λογισμικό ,περιγράφουν το Λικάριο . Στη συνέχεια ,πατώντας στο σπαθί ,διαβάζουν  τα βιογραφικά στοιχεία του Λικάριου .Χρησιμοποιώντας το word  δημιουργούν την ιστορική γραμμή της δράσης του .Στο τέλος της ώρας αυτής ασχολούνται με το 2ο Φύλλο Εργασίας που περιλαμβάνει μια ευχάριστη δραστηριότητα .

v  2η Διδακτική ώρα «Η μάχη της Βατόνδας»

Η 2η διδακτική ώρα πραγματοποιείται στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου ,όπου τους δίνεται σε word ένα απόσπασμα από το λογοτεχνικό έργο της Νίτσας Τζώρτζογλου «Ο ιππότης της λευτεριάς ».Ακολουθεί διεξοδική συζήτηση πάνω στα σημεία του  κειμένου και οι μαθητές  συμπληρώνουν ανά δύο το 3ο Φύλλο Εργασίας ,που περιλαμβάνει ερωτήσεις κατανόησης κειμένου ,εντοπισμό ρημάτων σε ενεργητική και παθητική φωνή ,μεταβατικά και αμετάβατα ρήματα ,εντοπισμό Υποκειμένου .Στη συνέχεια βρίσκουν στο διαδίκτυο το βιογραφικό σημείωμα της συγγραφέως με τα έργα της και αποφασίζουμε όλοι μαζί στα πλαίσια της Φιλαναγνωσίας,να κάνουν την παρουσίαση του βιβλίου «Ο ιππότης της λευτεριάς», διότι τους συνάρπασε το έργο. Έτσι μετά σε word κάνουν το 4ο Φύλλο Εργασίας και δίνουν τα ίδια τα παιδιά το τέλος που επιθυμούν στην ιστορία του Λικάριου.


v  3η Διδακτική ώρα «Ο Ερωτόκριτος»

Η 3η διδακτική ώρα λαμβάνει χώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου ,όπου γίνεται προβολή του power point με απόσπασμα από τον «Ερωτόκριτο» του  Βιτσέντζου Κορνάρου (Ερωτόκριτος Δ’,1889-1905 ).Στη συνέχεια οι μαθητές μέσω you tube ακούν το αντίστοιχο μελοποιημένο ποίημα .Το απόσπασμα τυπώνεται και δίνεται στους μαθητές μαζί με το 5ο Φύλλο Εργασίας που αναφέρεται στα εκφραστικά μέσα (μεταφορές ,παρομοιώσεις ,προσωποποιήσεις ,εικόνες ,υπερβολές ,κλπ.). Διαβάζουν το βιογραφικό του Βιτσέντζου Κορνάρου ,ώστε να κατανοήσουν καλύτερα το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γράφτηκε  αυτό το καταπληκτικό έργο. Το  6ο Φύλλο Εργασίας γίνεται ανά δύο μαθητές και αφορά στη συμπλήρωση κενών από το λογισμικό Hot Potatoes ,όπου πρέπει να συμπληρώσουν το σωστό ρήμα ενεργητικής –παθητικής φωνής .


v  4η Διδακτική ώρα «Το Καστέλι των Φύλλων»

Η 4η διδακτική ώρα διδασκαλίας διεξάγεται στην τάξη μας με το φορητό υπολογιστή και τον προτζέκτορα .Προβάλλεται το power point  με εικόνες από το Καστέλι των Φύλλων και σε word πληροφορίες για το συγκεκριμένα κάστρο και την ιστορία του .Συζητάμε για την επιλογή του  τόπου κτίσης του και τους σκοπούς που αυτό εξυπηρετούσε .Κατόπιν οι μαθητές συμπληρώνουν εκτυπωμένο το 7ο Φύλλο Εργασίας  ατομικά που περιλαμβάνει ασκήσεις μετατροπής της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική και το αντίστροφο .Επισημαίνουμε το ποιητικό αίτιο και τη διαφορά του από τον εμπρόθετο προσδιορισμό .Κατόπιν συζητάμε για την καταστροφή που έχει υποστεί το κάστρο από το πέρασμα του χρόνου και την αδιαφορία των ανθρώπων . Στη συνέχεια διαβάζουμε σε word ένα δημοτικό τραγούδι που τραγουδούσαν οι προγιαγιάδες στο Βασιλικό και που ίσως αναφέρεται στο Καστέλι των Φύλλων .Δυστυχώς δεν έχει διασωθεί ο ρυθμός αυτού του δημοτικού τραγουδιού. Καταλήγοντας, όλη η τάξη καταγράφει σε word τις προτάσεις της για τη συντήρηση αυτού του θαυμάσιου μνημείου στο 8ο Φύλλο Εργασίας .

v  5η Διδακτική ώρα «Πύργοι του Μύτικα και του Βασιλικού»
Η 5η διδακτική ώρα διδασκαλίας γίνεται στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου μας και ξεκινά με αφόρμηση την προβολή  του  power point με εικόνες από το πύργο του Βασιλικού  και του power point με εικόνες από τους δίδυμους πύργους του Μύτικα .Διαβάζουμε σχετικές πληροφορίες σε word για τους πύργους  και ακολουθεί συζήτηση για τον τρόπο κατασκευής τους ,τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν αλλά και τους λόγους που εξυπηρετούσε η ύπαρξή τους. Εντυπωσίασε τους μαθητές το μέγεθος των πύργων και περιέγραψαν προφορικά πώς φαντάζονταν  τη ζωή μέσα σε αυτούς .Συνδέοντας την ενότητα αυτή διαθεματικά με τα μαθηματικά δίνεται στους μαθητές το 9ο Φύλλο Εργασίας με ασκήσεις εμβαδών και μετατροπή μονάδων .Στη συνέχεια τους δίνω το 10ο Φύλλο Εργασίας με ένα σταυρόλεξο από το λογισμικό Hot Potatoes ,το οποίο σχετίζεται με το θέμα που ασχοληθήκαμε.

v  6η Διδακτική ώρα «Κάστρα και πύργοι της Ελλάδας»
Η 6η διδακτική ώρα διδασκαλίας πραγματοποιείται στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου .Οι μαθητές ανά δύο αναζητούν μέσω διαδικτύου κάστρα και πύργους από άλλες περιοχές της Εύβοιας αλλά και της Ελλάδας μέσα από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού .Ακολουθεί συζήτηση  με θέμα τη σύγκρισή τους και χρησιμοποιώντας το Google Earth τα εντοπίζουν .Έπειτα  χρησιμοποιώντας το λογισμικό Tux Paint ζωγραφίζουν ένα κάστρο που τους εντυπωσίασε . .Κατόπιν μπαίνουμε  στο λογισμικό της Γλώσσας Ε΄-ΣΤ΄ του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, στην ενότητα Λούνα –Παρκ και στην σκηνή με τις κουρτίνες που ανοιγοκλείνουν ,και εκτελούν ανά δύο τις ασκήσεις  με την εύρεση Υποκειμένου –Ρήματος –Αντικειμένου ή Κατηγορούμενου .

v  7η Διδακτική ώρα «Ο ιππότης με τη σκουριασμένη πανοπλία»
Η 7η διδακτική ώρα διδασκαλίας διεξάγεται στην αίθουσα Πληροφορικής  .Οι μαθητές  βλέπουν ένα βίντεο με αποσπάσματα από το λογοτεχνικό έργο του Φίσερ  «Ο ιππότης με τη σκουριασμένη πανοπλία» .Αναλύουμε τα αποσπάσματα και τα νοήματα που κρύβουν και ιδιαίτερα εξηγούμε τι συμβολίζει «η σκουριασμένη πανοπλία » δίνοντας το κάθε παιδί τη δική του ερμηνεία. Ακολουθεί το 12ο Φύλλο  Εργασίας που κάνουν ατομικά, με ερωτήσεις κατανόησης των αποσπασμάτων  και αναφορικές προτάσεις ,αφού προηγουμένως έχουν δοθεί οι απαραίτητες διευκρινίσεις για τη σωστή χρήση του κόμματος.. Στη συνέχεια μπαίνουμε στο λογισμικό της Μουσικής Α΄-ΣΤ΄ του Π.Ι. ,στην ενότητα Μουσικές γειτονιές και ακούμε  ακριτικά τραγούδια .Έτσι οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα της αυθεντικής ακουστικής απόλαυσης αυτών των τραγουδιών που τους μεταφέρουν στο ηρωικό κλίμα της συγκεκριμένης εποχής .

v  8η Διδακτική ώρα  «Άγιος -Γιώργης Αρμάς»
Η 8η διδακτική ώρα διδασκαλίας πραγματοποιείται στην τάξη μας με το φορητό  υπολογιστή και τον προτζέκτορα .Διαβάζουμε πληροφορίες για το ομώνυμο μοναστήρι και βλέπουμε σχετικές εικόνες .Επεξεργαζόμαστε αυτές τις πληροφορίες και δίνεται στους μαθητές  εκτυπωμένο το 13ο Φύλλο Εργασίας με ασκήσεις συντακτικής ανάλυσης και αριθμητικών που γίνεται ατομικά .Στη συνέχεια αναφερόμαστε στον ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής στη Χαλκίδα και αντλούμε πληροφορίες για αυτό το σπουδαίο θρησκευτικό μνημείο αλλά και για τις επεμβάσεις που έκαναν οι Ενετοί .Κατόπιν δίνεται το 14ο Φύλλο Εργασίας  με οδηγίες κατασκευής στο β΄ πρόσωπο ενικού και πληθυντικού της συνοπτικής προστακτικής .

v  9η Διδακτική ώρα «Ο Λήλαντας ποταμός»
Η 9η διδακτική ώρα διδασκαλίας πραγματοποιείται στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου και η αφόρμηση δίνεται με υπερσύνδεσμο σε άρθρο της WWF με θέμα «Η ιστορία του καναλιού που θέλησε να ξαναγίνει ποταμός ».Προβληματιζόμαστε για την αλόγιστη επέμβαση του ανθρώπου στις κατασκευές της φύσης και το ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ,όπως  η WWF στη σωτηρία του φυτικού και ζωικού βασιλείου του πλανήτη μας .Δίνεται το 15ο Φύλλο Εργασίας ,ένα για κάθε ομάδα ,για να γράψουν  τις προτάσεις  τους για την προστασία του ποταμού Λήλαντα και του Δέλτα που σχηματίζει . Αναζητούμε στο διαδίκτυο άλλους υγρότοπους που υπάρχουν στην Εύβοια, ώστε να ευαισθητοποιηθούν ακόμη περισσότερο .Τέλος οι μαθητές συντάσσουν ομαδικά ένα κείμενο με επίσημο ύφος ,που αποτελεί το 16ο Φύλλο Εργασίας για να σταλεί στο δήμαρχο Χαλκιδέων, σχετικά με το θέμα του Λήλαντα συνδυάζοντας και συγκεράζοντας τις απόψεις τους .

v  10η Διδακτική ώρα «Επίσκεψη στο δήμαρχο»
Κατά την 10η διδακτική ώρα διδασκαλίας οι μαθητές ετοιμάζουν ομαδικά ένα κολάζ από εικόνες που βρήκαν στο διαδίκτυο και την Wikipedia , με το έγκλημα που διαπράττεται από την ανθρώπινη επέμβαση στο Λήλαντα ποταμό ,σχηματίζοντας τη πορεία της ροής του  ποταμού .Επισκεπτόμαστε το δήμαρχο Χαλκιδέων στο γραφείο του και του χαρίζουν τα παιδιά το έργο τους και παραδίνοντάς του το 16ο Φύλλο Εργασίας με την επιστολή ,ευελπιστούν να ευαισθητοποιηθεί από την πρωτοβουλία τους. Φεύγοντας, παίρνουμε την υπόσχεση του Δημάρχου ότι θα προχωρήσει σε αντιπλημμυρικά έργα και στον έλεγχο και τιμωρία όσων παρανομούν κάνοντας αμμοληψίες από την κοίτη του ποταμού .Επιστρέφοντας οι μαθητές ασχολούνται με το 17ο Φύλλο Εργασίας που περιλαμβάνει άσκηση αντιστοίχισης με ρήματα σε –λλω σε όλους τους χρόνους με  το λογισμικό Hot Potatoes .

v  11η-12η Διδακτική ώρα «Επίσκεψη στο Ληλάντιο Πεδίο»
Η προτελευταία  11η ώρα διδασκαλίας είναι αφιερωμένη σε επίσκεψη στο χώρο του Ληλάντιου πεδίου και σε επιτόπια παρατήρηση του Καστελιού και των πύργων .Οι μαθητές με αυτόν τον τρόπο κατανοούν καλύτερα την ιστορική σημασία της ευρύτερης περιοχής και εντυπωσιασμένοι παίρνουν φωτογραφίες .Στο εργαστήριο πληροφορικής  πια του σχολείου μας εντοπίζουν ομαδικά στο χάρτη του Google Earth τα σημεία των αξιοθέατων, κάνοντας προσθήκη σήμανσης και φωτογραφίας .Κατά τη 12η διδακτική ώρα ασχολούνται με το εκτυπωμένο 18ο Φύλλο Εργασίας ατομικά , αφού περιλαμβάνει ασκήσεις ανακεφαλαιωτικές και αποτελεί την τελική αξιολόγηση .Τέλος αποχαιρετούμε το σύντροφό μας σε αυτό το ωραίο ταξίδι με το 19ο Φύλλο Εργασίας που αποτελείται από ένα κρυπτόλεξο σε excel ,στο οποίο πρέπει να κάνουν επιλογή της λέξης που βρήκαν, κι από τα περιγράμματα να επιλέξουν το παχύ περίγραμμα για να τονίσουν τη λέξη .Με την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων μας συζητάμε ό,τι έχει προβληματίσει τα παιδιά αλλά και την αίσθηση που τους άφησε αυτή η περιήγηση στον τόπο μας .Με χαρά διαπίστωσα ότι οι μαθητές ήταν ενθουσιασμένοι με την προσέγγιση των θεμάτων που μας απασχόλησαν και είχαν αφομοιώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα που μελετήσαμε .Έτσι ήσυχοι ότι πράξαμε ό,τι καλύτερο για τον ιππότη μας ,το Λικάριο ,τον αφήσαμε να αναπαυθεί εν ειρήνη .

AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Η αξιολόγηση πραγματοποιείται σ’ όλη τη διάρκεια που διεξάγεται το συγκεκριμένο σενάριο και πιο ειδικά :
Η διαγνωστική αξιολόγηση γίνεται αρχικά με προφορικές ερωτήσεις , ώστε να διασφαλίσω  ότι έχουν γίνει κατανοητά τα βασικά σημεία της διδακτέας ύλης. Γι’ αυτό γίνεται πρώτα επισήμανση των κύριων γραμματικών και συντακτικών φαινομένων ,για να ελαχιστοποιήσω τα τυχόν λάθη τους
.Η διαμορφωτική αξιολόγηση γίνεται κατά την εξέλιξη της πορείας της διδασκαλίας , μέσα από την ορθότητα των απαντήσεων των φύλλων εργασίας ,που δίνονται σε κάθε ώρα διδασκαλίας, των απαντήσεων στις προφορικές ερωτήσεις ανοικτού τύπου στους μαθητές ,αλλά και των κειμένων που  δημιουργούν τα ίδια τα παιδιά .Ο χρόνος των δραστηριοτήτων παίζει σημαντικό ρόλο ,καθώς δεν πρέπει να ξεπερνά τον προβλεπόμενο. Γι ’αυτό ενισχύω τους μαθητές που παρουσιάζουν κάποια δυσκολία αν και οι περισσότερες ασκήσεις γίνονται ανά δύο ,οπότε δεν προέκυψε τέτοιο ιδιαίτερο θέμα Άλλη μια παράμετρος της διαμορφωτικής αξιολόγησης είναι η επίτευξη των στόχων που σχετίζονται με τη συνεργατικότητα και το καλό κλίμα της τάξης .Αυτό  έγινε εφικτό με τις ομαδικές εργασίες και δραστηριότητες ,αφού οι ομάδες δούλεψαν χωρίς προβλήματα και παρήγαγαν πολύ ενδιαφέρον έργο. Αδιάσειστος μάρτυρας αποτελεί ο ενθουσιασμός και η διάθεση των μαθητών ,καθώς συνδυάζεται η απόκτηση γνώσης με υπολογιστικό περιβάλλον εμπλουτισμένου με νέα εκπαιδευτικά λογισμικά .Επίσης  ζητούμενο είναι η ενεργός συμμετοχή και των μαθητών που αρχικά ήταν κάπως διστακτικοί και επιφυλακτικοί .Ευτυχώς όλη η τάξη ενεργοποιήθηκε και συμμετείχε δυναμικά σε ό,τι κι αν κάναμε .
Η τελική αξιολόγηση πραγματοποιείται με το 18ο  Φύλλο Εργασίας που περιλαμβάνει επαναληπτικές ασκήσεις αξιολόγησης όσων διδάχτηκαν στην ενότητα 13 ,Κατασκευές ,του σχολικού εγχειριδίου της Γλώσσας της Ε΄ τάξης .Θα ακολουθήσει διεξοδική συζήτηση με τους μαθητές ,έτσι ώστε να καθορίσουν τη συμβολή τους ή τις αστοχίες τους στην ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος .

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Το συγκεκριμένο σενάριο θα μπορούσε να επεκταθεί στο μάθημα της Γλώσσας ,κάνοντας αναφορά σε άλλα συναφή λογοτεχνικά έργα ,όπως ο  « Δον Κιχώτης ».Επίσης στα πλαίσια της φιλαναγνωσίας οι μαθητές θα μπορούσαν να μελετήσουν τα έργα : «Η Πριγκιπέσα Ιζαμπώ» του Άγγελου Τερζάκη , «Οι Ιππότες του Άβαλον » του Hanns Kneifel ,ή «Η πριγκίπισσα και ο πειρατής» του Γουίλιαμ Γκόλντμαν .Έτσι ,μέσα στα ιστορικά πλαίσια του Μεσαίωνα θα προσέγγιζαν αξιόλογους συγγραφείς και θα κατανοούσαν σε βάθος όσα συνέβησαν και στα κάστρα της περιοχής μας .
Ως προς το μάθημα της Ιστορίας να ανατρέξουν οι μαθητές σε πηγές ,για να διασταυρώσουν τις πληροφορίες που άντλησαν από τη σχετική βιβλιογραφία και να εμβαθύνουν στα διάφορα γεγονότα .
Ως προς το μάθημα των Μαθηματικών να ασχοληθούν με την εύρεση του όγκου των πύργων.
Ως προς το μάθημα των Θρησκευτικών να γνωρίσουν και άλλες κατασκευές θρησκευτικού περιεχομένου  και  να επισκεφθούν τα  θρησκευτικά μνημεία στα οποία αναφερθήκαμε .
Ως προς το μάθημα των Εικαστικών να φτιάξουν μακέτες , χωριζόμενοι σε ομάδες , για μία από τις κατασκευές που τους εντυπωσίασε .
Ως προς το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής ,να παίξουν ένα θεατρικό έργο με ιππότες και κάστρα ή να παρουσιάσουν ένα δρώμενο που να σχετίζεται με το Λήλαντα ποταμό .
Ως προς το μάθημα της Μουσικής να γράψουν και να τραγουδήσουν ένα δικό τους τραγούδι με ό,τι τους ενέπνευσε .







ΒΙΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1)      Βασιλάτος , Ν .Γ., (1992):Κάστρα και Πύργοι της Εύβοιας
Μπλάντερ ΕΠΕ
2)      Γυμνάσιο Βασιλικού , (2010) : Ενετικοί Πύργοι και Κάστρα στο Ληλάντιο
3)      Καλέμη Α . ,(2002) :Εύβοια και Σκύρος Ιστορική Περιήγηση
Χαλκίδα: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Εύβοιας
4)      Κοπιδάκης Μ . , (2001) ΄΄εν λόγω ελληνικώ κ’εμμέτρω και πεζώ΄΄
Αθήνα :Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών της Ελλάδας Α. Ε.
5)      Ματσαγγούρας , Η. ,(1987) : Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση :Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας κατά ομάδες
Αθήνα :Γρηγόρης
6)      Ματσαγγούρας , Η. , (1999) ;Θεωρία της διδασκαλίας (τόμος Α΄).
Αθήνα :Gutenberg
7)      Ρωμανός , Κ. ,(2002) :Το Βασιλικό Εύβοιας (Ιστορική-λαογραφική-μελέτη) (Η πόλη του Λήλαντα)
Βασιλικό
8)      Τζώρτζογλου , Ν. ,(1989) :Ο ιππότης της λευτεριάς
Αθήνα :Διον. Σπάθης
9)      Τριλιανός, Θ.(1998).Μεθοδολογία της σύγχρονης διδασκαλίας. (τόμος Α΄).
Αθήνα
10)  Μητάκος ,Δ ., και συγγραφική ομάδα  : Διδακτικός Σχεδιασμός και Τ.Π.Ε.
N . & Σ . Μπατσιούλας























ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου