Εισηγήσεις σεμιναρίου

https://sites.google.com/site/senariabepipedoy/

Διδακτικός Σχεδιασμός και Τ.Π.Ε.

Κυριακή 29 Μαΐου 2011

Η Προπαίδεια … στα Δάχτυλα (ΚΣΕ ΠΡΑΚΣΙΣ 2009-2010)


« Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών
για την Αξιοποίηση & Εφαρμογή των Τ.Π.Ε.
στη Διδακτική Πράξη »
Επιμόρφωση Β΄ Επιπέδου
Αντικείμενο της επιμόρφωσης Β΄ επιπέδου είναι η εκμάθηση των αρχών παιδαγωγικής αξιοποίησης των ΤΠΕ, η απόκτηση δεξιοτήτων κατά κλάδο εκπαιδευτικών, για την παιδαγωγική αξιοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού και εργαλείων γενικής χρήσης και η καλλιέργεια του τρίπτυχου γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις ...

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
(Βιβλιοθήκη Εκπ/κών Δραστηριοτήτων -  http://ifigeneia.cti.gr/repository/)

1. Τίτλος Σεναρίου :
« Η Προπαίδεια … στα Δάχτυλα! »
(Για μαθητές /-τριες με ζητήματα Διαταραχής του Υπολογισμού
και γενικότερα προβλήματα μαθησιακών δυσκολιών στα Μαθηματικά)

2. Ταυτότητα Σεναρίου :
v Συγγραφέας :  Ψυχογιός Ευάγγελος, Εκπ/κός Ειδ. Αγωγής & Εκπαίδευσης
v Μάθημα Γνωστική Περιοχή : Μαθηματικά – Αριθμητική – Νοερές Πράξεις  – Μαθησιακές Δυσκολίες – Διαταραχή του Υπολογισμού (Δυσαριθμησία).

v Θέμα :  « Εκμάθηση της προπαίδειας με τη βοήθεια των δακτύλων των χεριών στους μαθητές/-τριες με δυσαριθμησία και λοιπές μαθησιακές δυσκολίες στα μαθηματικά ».

3. Σκεπτικό Δραστηριότητας :

v Βασική Ιδέα – Καινοτομία :
Κάθε είδος γνώσης απαιτεί κάποιο συγκεκριμένο είδος αντίληψης, συγκεκριμένο είδος κατανόησης και απομνημόνευσης, εφαρμογή συγκεκριμένων τρόπων σκέψης και εκτέλεσης.
Επίσης, κάθε μαθησιακή δυσκολία οφείλεται σε κάποια μειωμένη ικανότητα του παιδιού, που το δυσκολεύει να κατακτήσει κάποιο είδος μάθησης. Πράγμα που γίνεται φανερό στο σχολείο.
Με «εκγύμναση» του παιδιού, που καλείται, όπως είναι κατανοητό, να καταβάλει σημαντική προσπάθεια, σημαντικό χρόνο και κόπο, θα αναπτυχθούν οι απαραίτητες δεξιότητες που θα κάνουν τη μάθηση καλύτερη.
Στα σχολεία, παρατηρούμε την ύπαρξη μιας κατάστασης, που έχει σχέση με τα μαθηματικά :
Το παιδί δεν μπορεί να μάθει εύκολα τα 10 αριθμητικά ψηφία, δεν μαθαίνει εύκολα να διαβάζει και να γράφει πολυψήφιους αριθμούς, δεν μετρά γρήγορα και χωρίς λάθη, δεν αντιλαμβάνεται καλά ποιος αριθμός είναι μεγαλύτερος και ποιος είναι μικρότερος, δεν μπορεί να κάνει υπολογισμούς νοερά, «με το μυαλό του», μπερδεύει τις πράξεις αριθμητικής μεταξύ τους, δεν μαθαίνει εύκολα πώς να λύνει μαθηματικά προβλήματα, μπερδεύει τα μαθηματικά σύμβολα (+, -, =, <, > κ.λ.π. ).
Επικρατέστερος όρος διεθνώς είναι η Διαταραχή του Υπολογισμού (dyscalculia), αν και στην Ελλάδα έχει επικρατήσει μάλλον η λέξη Δυσαριθμησία.
Τα παιδιά με Αναπτυξιακή Δυσαριθμησία έχουν ανάγκη ειδικών τεχνικών για να αναπτύξουν την αντίληψη και κατανόηση των ποσοτήτων, για να αυτοματοποιήσουν την αναγνώριση και τη γραφή των αριθμών, καθώς και τον χειρισμό ποσοτήτων, για να αντιληφθούν και να κατανοήσουν τις λειτουργίες των 4 πράξεων και τη χρήση τους στην επίλυση προβλημάτων.
Ελάχιστος στόχος είναι το παιδί να κατακτήσει κάποια στιγμή τις βασικές μαθηματικές δεξιότητες που απαιτούνται στην καθημερινή ζωή, αλλά πάντα θα δυσκολεύονται στους υπολογισμούς !
Επισημαίνεται ότι η δυσαριθμησία έχει κοινωνικές συνέπειες, καθώς αφορά την αντίληψη και τη χρήση των αριθμών στην καθημερινότητα και την επαγγελματική ζωή. Υπογραμμίζουν μάλιστα ότι, παρόλο που το ποσοστό των ανθρώπων με τη συγκεκριμένη πάθηση είναι υψηλότερο από εκείνο με δυσλεξία, μέχρι στιγμής το πρόβλημα δεν αναγνωρίζεται σε όλη του την έκταση από τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς, τα σχολεία και τις κυβερνήσεις.
Η δυσκολία απομνημόνευσης του πολλαπλασιασμού είναι ένας σοβαρός παράγοντας στην μη εκμάθησή του. Ωστόσο, μπορεί να αντιμετωπιστεί με εναλλακτικούς τρόπους που μπορούν να βοηθήσουν το μαθητή να εκτελέσει μια πράξη πολλαπλασιασμού, όπως αυτόν που παρουσιάζεται εδώ, δηλ. με τη χρήση δακτύλων.

v Προστιθέμενη Αξία :
Ο υπολογιστής (Η/Υ) μπορεί να λειτουργήσει ως μια επιπρόσθετη εναλλακτική πηγή γνώσης και πληροφόρησης και συνεπώς να μειώσει τη λειτουργική εξάρτηση των μαθητών από τους δασκάλους τους.
Ο εναλλακτικός αυτός τρόπος προσέγγισης του μαθησιακού στόχου, επιτυγχάνεται με πιο ευχάριστο τρόπο και απαιτεί την πιο ενεργό συμμετοχή των μαθητών.
Με αυτό τον τρόπο προσέγγισης της διδακτικής πράξης διευρύνεται η ικανότητα των μαθητών στην ανακάλυψη της γνώσης, κάτι το οποίο προσδίδει ελευθερία και αυτονομία στη μαθησιακή διαδικασία.
Κατά τη διδασκαλία με τη βοήθεια του Η/Υ, έχουμε την ευκαιρία ως εκπ/κοί να προσεγγίσουμε τη διαδικασία σκέψης των μαθητών μας και να τους διευκολύνουμε στην αναζήτηση γνώσης και εξαγωγή συμπερασμάτων. Τα ενδεχόμενα λάθη των μαθητών μας είναι αξιοποιήσιμα καθώς μπορούν να διευρύνουν τη μεθοδολογία της διδ/λίας μας.

v Γνωστικά Διδακτικά Προβλήματα, Θεωρητικό Πλαίσιο :
Από την εμπειρία μας ως εκπαιδευτικοί, γνωρίζουμε ότι η χρήση των δακτύλων στο νηπιαγωγείο και τις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι γενικά μια ενέργεια που συνδέεται με την αρίθμηση και την αντιστοίχιση ένα-προς-ένα μεταξύ των δακτύλων και των αριθμών.
Η δραστηριότητα αυτή, εδράζεται στο χώρο των νοερών πράξεων της αριθμητικής και γενικά – τουλάχιστον μέχρι και τις δύο πρώτες τάξεις του δημοτικού – είναι αποδεκτή και αναμενόμενη από τους διδάσκοντες, μιας και προτείνεται σε μερικές περιπτώσεις στη σημερινή διδασκαλία και ως μέθοδος για την εισαγωγή και την εκτέλεση των πράξεων της πρόσθεσης και αφαίρεσης με αρίθμηση.
Τελικά, η εκτέλεση των πράξεων μεταξύ των αριθμών, ενεργοποιεί στον άνθρωπο ταυτόχρονα γνώσεις αυτοματισμού (δηλωτικές) όπως είναι η άμεση ανάκληση από τη μνήμη και γνώσεις διαδικαστικές που κατασκευάζονται με κάποιες διαδικασίες όπως η αρίθμηση.
Απ’ την άλλη μεριά, η Δυσαριθμησία είναι μια ειδική μαθησιακή δυσκολία κατά την οποία, ορισμένα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στα μαθηματικά που είναι σημαντικά σοβαρότερες από αυτές των συμμαθητών τους και εμφανίζουν σημαντικά μειωμένη μαθηματική ικανότητα, που βρίσκεται πολύ πιο κάτω από την αναμενόμενη για την ηλικία τους. Σαφώς όμως, δεν σχετίζεται με τη χαμηλή νοημοσύνη.
Τα συμπτώματα της διαταραχής αυτής αφορούν στη λογικομαθηματική ικανότητα των παιδιών. Με άλλα λόγια και στο μηχανισμό των πράξεων ή/και στο μηχανισμό επίλυσης των προβλημάτων.

Μια επιτυχημένη εκπαιδευτική παρέμβαση στην κατεύθυνση υποβοήθησης τέτοιων μαθητών/-τριών, προσπαθεί να προσεγγίσει τουλάχιστον τρία επίπεδα :
α). τις "τεχνικές" δυσκολίες στα μαθηματικά
β). τα ψυχολογικά επακόλουθα της δυσαριθμησίας (π.χ. απώλεια αυτοπεποίθησης)
γ). τις ιδιαίτερες εσφαλμένες στρατηγικές και τον ιδιαίτερο τρόπο μαθηματικής σκέψης του μαθητή.
 Μερικοί από τους διάφορους τρόπους αντιμετώπισης είναι :
Ø Να λαμβάνουμε υπόψη μας ότι διασπάται εύκολα η προσοχή τους, κουράζονται γρήγορα και καθυστερούν.
Ø Να περιμένουμε υπομονετικά να απαντήσουν στις ερωτήσεις μας δίνοντάς τους περισσότερο χρόνο να σκεφθούν, αφού ως γνωστόν καθυστερούν στην επεξεργασία των πληροφοριών.
Ø Να τους αναθέτουμε να κάνουν αυτά που μπορούν να κάνουν καλά και να του επαινούμε για τις επιτυχίες τους, ώστε να ενισχύεται η αυτοεκτίμησή τους και να τους δημιουργείται έτσι κίνητρο για μάθηση.
Ø Να παρουσιάζεται το μάθημα πολυαισθητηριακά, με τη χρήση εποπτικών μέσων, ώστε να συμμετέχουν πολλές αισθήσεις. Έχει αποδειχθεί ότι μόνο με πολυαισθητηριακή προσέγγιση ένας μαθητής με δυσαριθμησία μπορεί να ανταποκριθεί στη διαδικασία της μάθησης.
Ø Βασικό επίσης είναι, η εξακρίβωση με ποιο αισθητήριο κανάλι το συγκεκριμένο παιδί χρειάζεται να ενεργοποιήσει προκειμένου να προσλάβει καλύτερα την καινούργια γνώση (οπτικό, ακουστικό, απτικό και κιναισθητικό) και φυσικά, πώς το παιδί επεξεργάζεται καλύτερα τα ερεθίσματα, δηλαδή αν στο παιδί έχει επικρατήσει το δεξί ή το αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριό του.
Ø Η διδασκαλία να είναι καλά δομημένη, να αναλύεται σε βήματα και να ακολουθείται αργός ρυθμός.
Ø Τέλος, μη ξεχνάμε ότι κάθε μαθητής με δυσαριθμησία χρειάζεται δικό του εξατομικευμένο πρόγραμμα διδασκαλίας με ιδιαίτερο υλικό και ιδιαίτερη μέθοδο. Γενικά χρειάζεται ιδιαίτερη μεταχείριση.

4. Πλαίσιο Εφαρμογής :

v Ομάδα Στόχος :
Το υπό διαπραγμάτευση παρόν σενάριο διδασκαλίας απευθύνεται καταρχήν στους μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου, αλλά δεν αναιρεί την πιθανότητα υλοποίησης του από μαθητές και των μικρότερων τάξεων.

v Χρόνος Υλοποίησης :
Ο προβλεπόμενος χρόνος που απαιτείται για την υλοποίηση του σεναρίου είναι 2 διδακτικές ώρες, αλλά κατά βάση, το διάστημα αυτό μπορεί να επιμηκυνθεί ανάλογα προς τις απαιτούμενες δεξιότητες (νοητικές, κινητικές κ.ά.) των ίδιων των μαθητών.

v Χώρος Υλοποίησης :
Οι μαθητές θα εργαστούν στην αίθουσα του Τμήματος Ένταξης του σχολείου.
Εναλλακτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και το Εργαστήριο Πληροφορικής, λόγω της ενυπάρχουσας διαδικτυακής σύνδεσης.
Σε συνεννόηση με τον εκπ/κό της αντίστοιχης τάξης, η εμπέδωση της διδ/λίας μπορεί να συνεχιστεί με την επίδοση σχετικών φύλλων εργασιών και στην τάξη τους.

v Προαπαιτούμενες Γνώσεις Μαθητών :
ü Οι μαθητές πρέπει νά ’χουν ήδη κατακτήσει την ανάγνωση, γραφή και ανάκληση των 1 & 2ψήφιων αριθμών καθώς και το θεσιακό τους διαχωρισμό σε μονάδες και δεκάδες.
ü Βασική προϋπόθεση είναι η κατοχή της πρόσθεσης 10δων & 1ψήφιων αριθμών (π.χ. 20+7=27) με αξιόλογο χρόνο ανάκλησης όλων των αθροισμάτων τους.
ü Βασική επίσης προϋπόθεση, είναι η κατοχή της προπαίδειας των αριθμών 1,2,3,4,5 και 10 και μάλιστα με αξιόλογο χρόνο ανάκλησης όλων των γινομένων τους.
ü Επίσης, ο βαθμός εκδήλωσης της αδρής τους κινητικότητας, θα πρέπει να τους προσφέρει την απαιτούμενη άνεση & ταχύτητα κάμψης και επίτασης των δακτύλων και στα δυο χέρια.
ü Προηγούμενη επαφή και εξοικείωση του παιδιού με τον Η/Υ.   
ü Εξοικείωση και άνεση στη χρήση της συσκευής κατάδειξης (“ποντίκι”) & του πληκτρολόγιου.
ü Εξοικείωση με τa λογισμικά επεξεργαστή κειμένου (word), υπολογιστικών φύλλων (excel), φυλλομετρητή ιστοσελίδων - περιηγητή Ιστού (Web browser).

v Βοηθητικά Υλικά & Εργαλεία :
1.     Βίντεο (ήδη αποθηκευμένο σε φάκελο ή μέσω διαδικτύου)
2.     Εικόνες
3.     Εκπαιδευτικά λογισμικά [π.χ. Άσκηση Προπαίδειας - Νίκος Περιστεράς (xls)].
4.     Επιλεγμένες ιστοσελίδες
5.     Εργασίες – παιχνίδια στο διαδίκτυο
[α. Διαστημικό Παιχνίδι Προπαίδειας :
β. Arithmetic Workout :
6.     Φύλλα εργασιών
v Κοινωνική Ενορχήστρωση Τάξης :

¨    Η καταλληλότερη μέθοδος για τα παιδιά με ζητήματα μαθησιακών δυσκολιών στα μαθηματικά είναι η ατομική εργασία στον υπολογιστή. Ωστόσο, προβλέπεται και η παρουσία τουλάχιστον ενός/μιας ακόμα μαθητή/-τριας, ώστε να διαμορφώνεται το στοιχειώδες πλαίσιο ομαδικότητας, διαλόγου και αλληλοβοήθειας.
Έτσι, αρχικά θα επιδιωχθεί η ενεργός συμμετοχή του μαθητή/-τριας στη διαδικασία του μαθήματος.
Θα αναζητηθεί η επιλογή συγκεκριμένου αρχείου (ήδη αναρτημένου ως συντόμευση στην επιφάνεια εργασίας)-(ή εναλλακτικά, η περιήγηση σε επιλεγμένη ιστοσελίδα)-και η ανακάλυψη της συγκεκριμένης “δυνατότητας” που εκδηλώνεται μέσω του μαθήματος.
Τέλος θα συμπληρωθεί το φύλλο εργασίας που θα του/της μοιραστεί προς εργασία εμπέδωσης και αξιολόγησης της νεοαποκτηθείσης γνώσης.

¨    Ο ρόλος του δασκάλου καθόλη τη διάρκεια τη διδασκαλίας είναι ρόλος εμψυχωτή, καθοδηγητή και συντονιστή των ενεργειών.
Θα κινητοποιήσει το/τη μαθητή/-τρια για να υποβάλλει ερωτήσεις, θα προσπαθήσει να εξομαλύνει δυσκολίες και προβλήματα, που πιθανόν να παρουσιαστούν και γενικώς θα στηρίξει και θα διευκολύνει την όλη διαδικασία του μαθήματος.
Ο εκπ/κός επιβλέπει το/τη μαθητή/-τρια και επεμβαίνει όπου κρίνει απαραίτητο, όταν π.χ. είναι συνδεδεμένος/νη στο διαδίκτυο για να περιηγηθεί ή να παίξει.
Ο δ/λος συγκεντρώνει τα φύλλα εργασίας που έχουν μοιραστεί στο/στη μαθητή/-τρια και αξιολογεί τα αποτελέσματα.

v Στόχοι Δραστηριότητας :

Ø Ως προς το γνωστικό αντικείμενο :
α).  Η Μαθηματική διάσταση
ü Να αποκτήσουν βασικές μαθηματικές γνώσεις και ικανότητες (π.χ. αλγοριθμικές ικανότητες, κτλ.), οι οποίες καθορίζονται λεπτομερώς από το αντίστοιχο πρόγραμμα σπουδών.
β).  Η Γλωσσική διάσταση
ü Να έχουν ένα – κατά το δυνατόν – πλήρες λεξιλόγιο μαθηματικών όρων και συμβόλων υπό τον έλεγχό τους.
ü Να κατανοούν τη σύνταξη της μαθηματικής γλώσσας και να κάνουν σωστή χρήση αυτής της γλώσσας όταν συζητούν, συνθέτουν λύσεις ή διατυπώνουν ερωτήσεις.
ü Να είναι ικανοί να διαβάζουν και να ερμηνεύουν μαθηματικά κείμενα που είναι διατυπωμένα σε προφορική ή συμβολική μορφή.
ü Να διαθέτουν ικανότητα για μετάφραση από τη φυσική γλώσσα στη μαθηματική γλώσσα.
ü Να συσχετίζουν πραγματικά αντικείμενα και καταστάσεις, εικόνες και διαγράμματα με μαθηματικές έννοιες και ιδέες.
γ). Εφαρμοσιμότητα και πρακτική χρήση
ü Ικανοποιητική αντιμετώπιση καταστάσεων στις οποίες μπορούν να εφαρμόσουν μαθηματικές διαδικασίες.
ü Αναγνώριση σχέσεων μεταξύ διαφόρων περιοχών των Μαθηματικών και σχέσεων μεταξύ των Μαθηματικών και άλλων γνωστικών περιοχών του προγράμματος σπουδών.
ü Δυνατότητα εφαρμογής των Μαθηματικών σε άλλες επιστημονικές περιοχές (π.χ. στη Φυσική, Βιολογία, Τεχνολογία κτλ.) και σε καταστάσεις της καθημερινής ζωής μέσω επίλυσης προβλημάτων.
ü Μάθηση της χρήσης μέσων της νέας τεχνολογίας που έχουν σχέση με τα Μαθηματικά.
ü Εξερεύνηση και αξιολόγηση στρατηγικών εκτίμησης προσεγγίσεων και αποτελεσμάτων.
δ). Δομή
ü Ανακάλυψη κοινών αρχών και σχέσεων στις περιοχές των αριθμών, των σχημάτων των αλγεβρικών εκφράσεων κτλ. και χρησιμοποίηση αυτών των σχέσεων για την ανάλυση μαθηματικών καταστάσεων.
ü Ανακάλυψη κοινών ιδιοτήτων μαθηματικών αντικειμένων (π.χ. πράξεων, σχέσεων, δομών) για κάθε περιοχή του προγράμματος σπουδών.
ü Αναζήτηση και διατύπωση νόμων και κανόνων.
ü Ικανότητα σύνθεσης παραδειγμάτων, όταν δίνονται οι κανόνες.
ü Αιτιολόγηση της πορείας επίλυσης ενός προβλήματος με βάση την άτυπη λογική για το επίπεδο του Δημοτικού.
ε). Μεθοδολογική διάσταση
ü Εμπειρική προσέγγιση που χαρακτηρίζεται από εξερεύνηση, παρατήρηση, διατύπωση και έλεγχο υποθέσεων και ενδεχομένως παραγωγικό συλλογισμό.
ü Μύηση στη λειτουργία της αποδεικτικής διαδικασίας και συνειδητοποίηση της δυνατότητας αυτονομίας που αυτή τους παρέχει στον έλεγχο της επιτυχίας ή αποτυχίας τους.
στ). Δυναμική διάσταση
ü Γνώση της εξέλιξης και των σύγχρονων εναλλακτικών τρόπων χειρισμού των αριθμητικών τεχνικών (π.χ. των διαφόρων αλγορίθμων) για τις βασικές πράξεις.
ζ). Διάσταση στάσης απέναντι στα Μαθηματικά
ü Να επισημάνουν, να αξιολογήσουν και να διορθώσουν τα λάθη τους, μέσα από ευρετικές δραστηριότητες.
ü Να αξιολογήσουν μια μαθηματική μέθοδο.
ü Να δουλέψουν σε ένα πλούσια δομημένο μαθηματικό περιβάλλον όπου θα υπάρχει χώρος για πρωτοβουλία, εφευρετικότητα και νοητική πρόκληση.
ü Να έχουν απόλυτη ελευθερία ως προς την επιλογή των μοντέλων που θα χρησιμοποιήσουν για να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση ή για να εξηγήσουν τη σκέψη τους. Η αυτονομία αυτή θα τους βοηθήσει να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να σκέφτονται και να δημιουργούν σε ένα μαθηματικό περιβάλλον.

Η εφαρμογή της συγκεκριμένης δραστηριότητας συμβάλλει στην ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών :
1.     Να αναγνωρίζουν τα γινόμενα της βασικής προπαίδειας των αριθμών 6,7,8,9 και 10, ως πράξεις πολλαπλασιασμού και ως αποτέλεσμα αυτών των πράξεων.
2.     Να αναλύουν τα γινόμενα σε προσθέσεις ίδιων προσθετέων.
3.     Να προσθέτουν και να πολλαπλασιάζουν σωστά.
4.     Να ακροώνται προσεκτικά και να αντιλαμβάνονται τα επιδεικνυόμενα.
5.     Να αντιλαμβάνονται οπτικά και ακουστικά τις μαθηματικές πράξεις, αλλά και τις λέξεις-έννοιες, που τις συνοδεύουν.
6.     Να γράφουν σωστά τις επιλεγείσες πράξεις της δραστηριότητας.
7.     Να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και αυτονομία κατά τη σιωπηρή και τη μεγαλόφωνη ανάγνωση.
8.     Επισημαίνεται ότι οι γνωστικοί στόχοι διατυπώνονται ως στόχοι οροφής (plafond), δηλαδή επιτυγχάνονται κατά τον βαθμό που είναι εφικτό κάθε φορά και ιδιαίτερα στην περίπτωση των μαθησιακών δυσκολιών, επιδιώκονται με τρόπο διαισθητικό και παιγνιώδη, χωρίς χρήση μεταγλώσσας από τον εκπαιδευτικό.
Άλλωστε, βασική προϋπόθεση του μαθησιακού αποτελέσματος στην περίπτωση αυτή, είναι η βιωματική και κιναισθητική εμπλοκή του μαθητή (learning by doing).

Ø Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία :
1.     Να αποκτήσουν δεξιότητες άντλησης, συλλογής, οργάνωσης, ανάλυσης και επεξεργασίας δεδομένων.
2.     Να καλλιεργήσουν δεξιότητες επεξεργασίας μαθηματικών πηγών καθώς και  κατανόησης μαθηματικών όρων.
3.     Να εφαρμοσθούν βιωματικές και διερευνητικές μορφές μάθησης.
4.     Να προαχθεί η αυτενέργεια των μαθητών και η κριτική σκέψη και να  οικοδομήσουν την μαθηματική  γνώση αναλαμβάνοντας κεντρικό και ενεργητικό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία.
5.     Να ασκηθούν στην οργάνωση και τον προγραμματισμό σχεδίων εργασίας.

Ø Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών :
1. Να ενταχθούν δημιουργικά οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας στις εργασίες των μαθητών.
2. Να διαχειρίζονται, επεξεργάζονται, οργανώνουν την πληροφορία μέσα από το Διαδίκτυο.
3. Να μάθουν να χειρίζονται την ηλεκτρονική βάση του εκάστοτε εκπαιδευτικού λογισμικού.

5. Ανάλυση Δραστηριότητας :

Ø Ροή Εφαρμογής Δραστηριοτήτων :
¨    Η διδασκαλία θα ξεκινήσει αρχικά στο Τμήμα Ένταξης, που δεν υποστηρίζεται διαδικτυακά.
(Σε επόμενο στάδιο, προβλέπεται και η δυνατότητα χρήσης του Εργαστηρίου Πληροφορικής, που υποστηρίζεται διαδικτυακά).
 Οι μαθητές ενημερώνονται ότι θα δουλέψουν ατομικά και υποδεικνύεται ο σταθμός εργασίας που καταλαμβάνει ο καθένας.
¨    Κατόπιν επιλέγεται το συγκεκριμένο αρχείο (ήδη αναρτημένου ως συντόμευση στην “επιφάνεια εργασίας”) – ( ή – εναλλακτικά – ζητείται η πληκτρολόγηση της συγκεκριμένης ιστοσελίδας http://hamarayoutube.com/video/SbwDYug9xhY/ΠΡΟΠΑΙΔΕΙΑ-ΠΙΝΑΚΕΣ-ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ.html
& Αθηνάς Κυριακίδου-Χριστοφίδου :  http://www.youtube.com/watch?v=SbwDYug9xhY )
και αφού δηλωθεί “εμφάνιση πλήρους οθόνης”, προβάλλεται βίντεο με θέμα : «ΠΡΟΠΑΙΔΕΙΑ-ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ (με τη χρήση δακτύλων).»

Επεξήγηση με σύννεφο: Για παράδειγμα, για να πολλαπλασιάσουν, 6x7 αρκεί να βρουν το καθένα από τους δύο αριθμούς, πόσες μονάδες περισσότερες από το πέντε έχει και τόσα δάχτυλα από το κάθε χέρι να λυγίσουν.
Στο παράδειγμα μας, λυγίζουμε ένα δάχτυλο στο αριστερό (6-5=1) και δύο στο δεξί (7-5=2). Συνολικά λοιπόν, τρία δάχτυλα λυγισμένα και πολλαπλασιάζουμε 3x10=30.
Πόσα δάχτυλα μένουν στο κάθε χέρι τεντωμένα ;
Τέσσερα στο αριστερό και τρία στο δεξί.
Πολλαπλασιάζουμε 3x4=12, άρα το τελικό αποτέλεσμα είναι 30+12=42.








[ Εναλλακτικά μπορεί να προσπελαστούν και οι κάτωθι ιστοσελίδες :
1. Key Skills - Numeracy (6, 7, 8 and 9 times tables) (8:43΄)
2. Multiplication with Your Fingers (1:47)
3. Math in Your Head : Quick Math Tricks with Fast Multiplication Techniques
αλλά επιβάλλεται η παρέμβαση του εκπ/κού  για τη μετάφραση των παρουσιάσεων. ]
¨    Αφού επιβεβαιώσουμε την κατανόηση της “τεχνικής” με 2-3 επιτόπια παραδείγματα, ζητάμε από τους μαθητές την επιλογή νέου συγκεκριμένου αρχείου (προεγκατεστημένου σε “φάκελο αρχείων” ή στην “επιφάνεια εργασίας”)
1.     Άσκηση Προπαίδειας - Νίκος Περιστεράς (xls)
2. Μαθαίνω Μαθηματικές Πράξεις : (3ο Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο Ρόδου, http://3tee-rodou.dod.sch.gr/tee3Rodos.htm Εικονικό Εργαστήρι με τίτλο "Δικτυακός ΠαιδόΤοπος", http://3tee-rodou.dod.sch.gr/paidotopos.htt ).
3. Διαστημικό Παιχνίδι Προπαίδειας :
4. Arithmetic Workout :
¨    Τέλος θα μοιραστούν φύλλα εργασίας στους μαθητές/-τριες με σκοπό την αξιολόγησή τους. Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός, μπορούν να εργαστούν και ομαδικά, καταγράφοντας τα αποτελέσματά τους.
Ο εκπαιδευτικός θα συλλέξει τα φύλλα εργασιών και αφού τα μελετήσει, θα εξάγει τα συμπεράσματά του για την εφαρμογή του σεναρίου, τα μειονεκτήματα ή τα πλεονεκτήματά του.

6. Επέκταση Δραστηριότητας :
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε τη διάκριση ανάμεσα στις μεθόδους επεξεργασίας και στρατηγικές αφενός, από τις «τεχνικές» και τα «τεχνάσματα» που προτείνονται εδώ και που έχει συχνά υπόψη του ο εκπαιδευτικός ως βοήθεια για τους μαθητές του. Η αξία αυτών των ειδικών τεχνικών, μέσα από τις δραστηριότητες του παρόντος σεναρίου διδασκαλίας[1], εδράζεται κατά βάση στη διαμόρφωση θετικών κινήτρων και μαθησιακών συμπεριφορών και στην άμεση ενίσχυση της αντίληψης των παιδιών για την αυτο-αποτελεσματικότητά τους[2] καθώς και για την αξία της μάθησης.
Δεν στοχεύει στην άμεση αντιμετώπιση κάποιας μαθησιακή δυσκολίας, αλλά προσπαθεί συνειδητά να υποβαθμίσει τη συστηματική δυσκολία ή αποτυχία στην ολοκλήρωση των μαθηματικών εφαρμογών της προπαίδειας τους, μ’ αποτέλεσμα τη δημιουργία αρνητικών συναισθημάτων, κίνητρων και απόψεων για τον εαυτό και τη σχολική μάθηση...

Βιβλιογραφία :

·  «Οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση», Τόμος Α΄ & Β΄, Επιμ. Α. Δημητρακοπούλου, Πρακτικά 3ου Συνεδρίου ΕΤΠΕ, 26-29/9/2002, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ρόδος, Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
·  Bandura, A. (1986). Social Foundations of thought and action. A social-cognitive theory. New Jersey : Prentice Hall.
·  Αγγελή, Χ. (2002), «Τεχνολογία και μαθησιακό περιβάλλον: Δυνατότητες και περιορισμοί», στο : Οι νέες τεχνολογίες στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, 16ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Δ.Ο.Ε.-Π.Ο.Ε.Δ., Αλεξανδρούπολη.
·  Γαρυφαλλίδου, Δ. – Ιωαννίδης, Γ. – Σκέλλας, Α. – Τσιτσίρης, Π. (1998), Εκπαιδευτικό λογισμικό, πολυμέσα και Internet - σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους, διαθέσιμο στην ιστοσελίδα http://www.rhodes.aegean.gr/sxedia/GRAFDASKALOU/synedria/1998.
·  Γιακουμάτου, Τ. (2003), Επιμορφωτικές πρακτικές και αξιοποίηση του διαδικτύου. Μία μελέτη περίπτωσης, στο : «Αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη», 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο, Σύρος.
·  Γιαλαμάς, Β. & Κασιμάτη Κ. (2001), Απόψεις εκπαιδευτικών για τη συμβολή των Νέων Τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία, στο περιοδικό "Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων", τ. 5ο, 2001, Αθήνα : Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
·  Γκαραγκούνη-Αραίου, Φωτεινή, Σολομωνίδου Χριστίνα : «Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) και παιδιά με συμπτώματα διάσπασης προσοχής ή/και υπερκινητικότητα : μελέτη της επίδρασης της χρήσης του υπολογιστή στη συμπεριφορά τους», Εργαστήριο Εκπαιδευτικών Τεχνολογιών και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικού Λογισμικού – Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης – Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
·  ΕΑΙΤΥ (2005), Ο Εκπαιδευτικός και οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας, διαθέσιμο στην ιστοσελίδα :    http://www.cti.gr/epimorfosi/journal/intro.html
·  ΕΑΙΤΥ (2010). Τομέας επιμόρφωσης και κατάρτισης, Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, τεύχος 1 : ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ, Πάτρα, Φλεβάρης 2010.
·  ΕΑΙΤΥ (2008). Τομέας επιμόρφωσης και κατάρτισης, Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, τεύχος 2 : ΚΛΑΔΟΙ ΠΕ60/70, Πάτρα, Μάης 2008.
·  ΕΤΠΕ – Πρόταση για την εισαγωγή των ΤΠΕ στο Δημόσιο σχολείο για μαθητή με ειδικές ανάγκες, Ευρωπαϊκό έτος Ατόμων με Αναπηρία, Μέγαρο Μουσικής 26/1/2003
·  Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας - Τεύχος Α΄ - Αρ. Φύλλου 78 - 14 Μάρτη 2000 - Νόμος υπ. αριθ. 2817 - « Εκπαίδευση των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και άλλες διατάξεις».
·  Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας - Τεύχος Α΄ - Αρ. Φύλλου 199 - 02.10.2008 - Νόμος υπ. αριθ. 3699 – « Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες».
·  Ζωγόπουλος, Ε. (2001), Νέες Τεχνολογίες και Μέσα Επικοινωνίας στην εκπαιδευτική διαδικασία, Κλειδάριθμος, Αθήνα.
·  Κόμης, Β. (1998), Προς ένα πλαίσιο ένταξης της Πληροφορικής και των Νέων Τεχνολογιών στην ελληνική Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, Εισήγηση προς το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο για την εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών και της Πληροφορικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, διαθέσιμο στην ιστοσελίδα :
·  Κυπριωτάκης, Αντώνης (2000), «Τα ειδικά παιδιά και η αγωγή τους», Εκδ. Γρηγόρη.
·  Μακράκης, Γ. Β. (2000), Υπερμέσα στην εκπαίδευση, Αθήνα : Μεταίχμιο
·  Παναγιωτακόπουλος, Χ. – Πιερρακέας, Χ. – Πιντέλας, Π. (2003), Το Εκπαιδευτικό Λογισμικό και η Αξιολόγησή του, Αθήνα : Μεταίχμιο.
·  Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Γονέων Ατόμων με Μαθησιακές Δυσκολίες (Π.Ο.Ε.Γ.Α.Μ.Δ.) : «Υπολογιστές και μάθηση». Πειραιάς, Φεβρουάριος 2006
·  Παπαδάκης, Σ. – Μαράκη, Ε. (2007) Η αξιοποίηση του λογισμικού γενικής χρήσης στην εκπαίδευση. "Επιστημονικό Βήμα του Δασκάλου", 8, 15-23.
·  Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (1999), Πληροφορική και εκπαίδευση. Συνολική προσέγγιση, Αθήνα : Τελέθριον
·  Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (2001). Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Ολική προσέγγιση, τόμ. Α', Αθήνα. Αυτοέκδοση.
·  Σολομωνίδου, Χ. (2001), «Σύγχρονη Εκπαιδευτική Τεχνολογία». Θεσ/κη, Κώδικας


[1] Η αυτό-αποτελεσματικότητά ορίζεται ως η πίστη του ατόμου στις ικανότητές του να οργανώσει και να εκτελέσει τις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να φέρει σε πέρας επιτυχώς ένα γνωστικό έργο (Bandura, 1986).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου